Het ziekteverzuim in Nederland blijft stijgen. In 2024 verzuimden medewerkers gemiddeld een dag meer dan het jaar ervoor, wat de Nederlandse economie naar schatting ruim één miljard euro extra kostte. Vooral psychische klachten, zoals stress en burn-out, zijn in opmars. Deze trend raakt niet alleen de volksgezondheid, maar legt ook een zware financiële last op bedrijven. Dit onderstreept het groeiende belang van een effectief arbobeleid, waarbij preventie en duurzame inzetbaarheid van medewerkers centraal staan.
Psychische klachten aan de basis van verzuim
Uit cijfers van Arbo Unie blijkt dat vooral psychische klachten verantwoordelijk zijn voor de toename van het ziekteverzuim. Medewerkers tussen de 35 en 55 jaar blijken hier het meest gevoelig voor. De oorzaak ligt vaak in een te hoge werkdruk, beperkte autonomie en een gebrekkige balans tussen werk en privé. Daarnaast speelt de verandering in werkstructuren – zoals thuiswerken – ook een rol, waarbij de scheidslijn tussen werk en rustmomenten verder vervaagt.
Langdurig verzuim leidt tot hogere kosten voor werkgevers, niet alleen door loondoorbetaling, maar ook vanwege verminderde productiviteit, vervangingskosten en verhoogde werkdruk bij collega’s. Het herstel van medewerkers met psychische klachten duurt vaak maanden, wat de impact nog groter maakt.
Arbo als sleutel tot duurzame inzetbaarheid
Een goed beleid rond arbo is cruciaal om ziekteverzuim te voorkomen of te beperken. De Arbowet verplicht werkgevers al om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving, maar proactief beleid gaat verder dan de wettelijke minimumeisen. Het draait om het creëren van een werkcultuur waarin gezondheid, welzijn en werkplezier centraal staan.
Dit begint bij een actuele Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E), waarbij de arbeidsrisico’s binnen een organisatie in kaart worden gebracht. Op basis hiervan kunnen gerichte maatregelen worden getroffen, zoals aanpassingen aan de werkplek, trainingen op het gebied van stressmanagement, of het aanbieden van psychosociale ondersteuning. Ook regelmatige gesprekken met medewerkers over werkdruk en mentale gezondheid dragen bij aan vroegtijdige signalering en preventie.
Investeren in welzijn loont
Hoewel investeren in arbo en welzijnsprogramma’s kosten met zich meebrengt, blijkt uit meerdere onderzoeken dat dit zich op de lange termijn dubbel en dwars terugbetaalt. Organisaties met een goed werkend arbobeleid hebben aantoonbaar lagere verzuimcijfers, hogere medewerkerstevredenheid en een lager verloop.
Bovendien versterken gezonde werkplekken het werkgeversimago, wat helpt in de krappe arbeidsmarkt waarin goed personeel schaars is. Medewerkers voelen zich meer betrokken en presteren beter wanneer zij merken dat hun werkgever oog heeft voor hun welzijn.
Tijd voor actie
De stijgende verzuimcijfers zijn een wake-upcall voor zowel werkgevers als beleidsmakers. Nu de economische impact van langdurig verzuim oploopt, is het noodzakelijk om te investeren in een stevig en toekomstbestendig arbobeleid. Gezonde medewerkers vormen de basis van succesvolle organisaties. Wie inzet op preventie en welzijn, wint niet alleen aan productiviteit, maar ook aan menselijkheid en vertrouwen op de werkvloer.
